آشنایی با دیوار بزرگ چین (Great Wall)

به گزارش تور چین ارزان، هیچ اثری به اندازه دیوار بزرگ چین (Great Wall) نماد قدرت تاریخی یک ملت نیست، اثری که حتی در تصاویر ماهواره های هم دیده میشود، مردم چین باستان این دیوار مستحکم و عظیم را برای حفظ مرزهایشان از گزند متجاوزین ساختند که تا به امروز از این مردم حفاظت نموده است و پیکره ای که از آن باقی مانده هر ساله مملو از جمعیتی میشود که با اشتیاق برای دیدن این استحکامات به شهرهای چین که در مسیر این دیورا هستند سفر میکنند و کلی سلفی با این اثر باستانی میگیرند.

آشنایی با دیوار بزرگ چین (Great Wall)

نمیشود کسی به تور چین رفته باشد و قدمی بر روی دیوار چین نزده باشد. دیوار بزرگ چین، بزرگترین و قدیمی ترین سازه معماری ساخت دست بشر است که توانسته حدود 2000 سال آن را حفظ کند و به عنوان میراث گذشتگان به آیندگان برساند. دیوار بزرگ چین در سال 1987 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو (UNESCO) و در سال 2007 میلادی به عنوان عجایب هفتگانه جهان در قرون وسطی به ثبت رسید.

شناسنامه دیوار چین

  • نام چینی: چانگ چنگ (Changcheng)
  • ترجمه انگلیسی: دیوار بزرگ چین
  • طول: 13170.70 مایل (21196.18 کیلومتر)
  • میانگین بلندی: 25.6 فوت (7.8 متر)
  • میانگین عرض: 7.1 یارد (6.5 متر)
  • سازنده: مردم عادی، کشاورزان، سربازان و برده های چین باستان
  • شروع دوره ساخت و ساز: 2000 سال پیش. سال های 210 تا 770 قبل از میلاد

دیوار بزرگ چین، طولانی ترین سیستم دفاعی نظامی جهان

دیوار بزرگ چین یک خط دفاعی بزرگ در برابر نفوذ دشمن در گذشته بوده است. آخرین نبرد، گوبیکو (Gubeikou) نام داشت که در سال 1933 در پکن (Beijing) اتفاق افتاد و آثار گلوله های آن هنوز روی دیوار چین باقی مانده است.

این دیوار که طولانی ترین سازه ساخت انسان در جهان است، به طول 21196.18 کیلومتر از شرق ساحل دریای لاگونتو (Laolongtou) به غرب کویر جیایوگوان (Jiayuguan) کشیده شده است. کل آجرهایی که برای ساخت این دیوار با عرض یک یارد (0.9 متر) و ارتفاع 16 فوت (5 متر) استفاده شده است، برای ساخت کمربندی به دور زمین کافی است. این سازه آن قدر وسیع و حساب شده ساخته شده بود که هم زمان توانایی پنهان کردن 1000000 سرباز را در خود داشت.

علاوه بر استفاده نظامی، دیوار چین با ایجاد امنیت برای مسیر تجاری جاده ابریشم، باعث می شد تجار تشویق شوند برای مبادله کالا بیشتر به چین (China) بروند. دیوار چین باعث می شد حکومت چین با دقت بیشتری بر مهاجرت ها هم نظارت داشته باشد.

آثار دیوار چین در 15 استان پکن (Beijing)، تیانجین (Tianjin)، هبی (Hebei)، شانشی (Shanxi)، مغولستان (Inner Mongolia)، لیائونینگ (Liaoning)، جیلین (Jilin)، هیلونگجیانگ (Heilongjiang)، شاندونگ (Shandong)، هنان (Henan)، شانکسی (Shaanxi)، گانسو (Gansu)، چینگهای (Qinghai) توزیع شده است.

دیوار بزرگ چین را چه کسانی ساخته اند؟

سربازان، مردم و زندانیان مهمترین سازندگان دیوار چین (Great Wall) بودند. امپراتوران هر سلسله از جمله شین (Qin)، حدود 20 درصد از جمعیت کشور را وادار به ساخت دیوار چین کرده است. طولانی ترین بخش ساخته شده دیوار چین مربوط به دوران سلسله هان (Hunne) است.

تاریخچه دیوار بزرگ چین

تاریخ شناسان شروع ساخت دیوار چین را 210 سال پیش از میلاد می دانند اما ساخت مهم ترین قسمت دیوار چین در قرن های 14 تا 17 میلادی انجام شده است. امپراطور شین هوانگ (Gin huwang) دستور داد همه دیوار هایی که بین شهر وجود داشت را خراب کنند و فقط دیوارهای مرز های شمالی باقی بمانند.

سلسله های موسس دیوار بزرگ چین

امپراطوری هایی که در ساخت دیوار چین وجود داشتند به ترتیب، شین (Qin)، ژو (gue)، هان (hun)، وی (Wei)، سوءی (suiy)، تانگ (tang)، سانگ (song)، جین (jin)، یوان (yuan)، مینگ (ming) و چینگ (Qing) بوده اند.

بعد از مرگ شین (Qin) در بعضی مناطق دیوار بزرگ چین، شروع به خراب شدن کرد و چند قبیله شمالی توانستند به چین (China) نفوذ کنند که آنها هم به تعمیر و بازسازی دیوار چین پرداختند تا از حمله قبایل دیگر جلوگیری کنند و طول آن را هم افزایش دادند.

در قرن 17 میلادی، مانچو (Manchus) ها توانستند قسمتی از دیوار چین را تخریب کرده و به پکن (Beijing) نفوذ کنند، آنها سلسله مینگ (Ming) را شکست دادند و سلسله چینگ (Qing) را در پکن (Beijing) تاسیس کردند و توانستند از سال 1644 تا 1912 میلادی بر چین حکومت کنند. در زمان حکومت آنها دیوار چین به جهان معرفی شد و به یکی از قطب های مهم گردشگری جهان تبدیل شد.

طراحی و معماری دیوار بزرگ چین

دیوار چین روی کوه ها و تپه هایی با ارتفاعات مختلف ساخته شده است. به همین دلیل راه رفتن روی این دیوار، بیشتر شبیه کوه نوردی است. برای آسان تر شدن رفت و آمد روی دیوار، در مناطق شیب دار دیوار را به صورت پله پله ساخته اند.

پس از 5 سال تحقیق باستان شناسان با استفاده از تکنیک های جدید اندازه گیری، در سال 2012 گفتند که طول دیوار چین حدود 21196.18 کیلومتر است، یعنی بیش از دو برابر از میزانی که قبلا تصور می شد. دیوار چین در پکن (Beijing) بیش از 550 کیلومتر طول دارد.

دیوار چین حدودا 10 متر ارتفاع دارد اما در بعضی مناطق این عدد کم و زیاد شده و به 5 متر هم می رسد. پهنای دیوار چین هم بین 4 تا 5 متر متغیر است اما طوری ساخته شده که چند اسب هم زمان بتوانند روی آن راه بروند.

متاسفانه دیوار بزرگ چین به خاطر فرسایش طبیعی و فعالیت های انسانی روز به روز در حال خراب شدن است و خیلی از قسمت های دیوار چین دیگر قابل تشخیص نیستند، اما اقدامات بسیار جدی برای حفظ این اثر فرهنگی در حال انجام است. در استان بادالینگ (Badaling)، دیوار چین را می توان به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرد، قسمت های شمالی دیوار چین بلندتر هستند و به انرژی بیشتری برای صعود نیاز دارند.

بخش های مختلف دیوار بزرگ چین

می توان گفت 43721 آثار تاریخی مثل تراشه، برج ها و قلعه ها، دیوار بزرگ چین را ساخته اند. دیوار بزرگ چین از 723 برج فانوس دریایی، 7062 برج مراقبت و 1026 خرابه های دیگر تشکیل شده است.

برج های فانوس دریایی دیوار چین

در زمان سلسله هان (hun)، در طول دیوار چین، برج های فانوس دریایی به شکل های مربع و مستطیل و دایره ساخته شده اند. برج های فانوس دریایی یا روی دیوار یا داخل دیوار و یا در فاصله کمی با دیوار قرار داشتند. در زمان صلح، برج ها به عنوان انبار آذوقه و هیزم و در زمان جنگ برای هشدار خطر از یک برج به برج بعدی استفاده می شد.

دروازه های دیوار چین

دروازه Jiayuguan یکی از دروازه های بزرگ معروف دیوار چین

دروازه های دیوار چین در 2 اندازه بزرگ و کوچک ساخته شده بودند. مهم ترین دروازه های بزرگ دیوار چین Shanhaiguan ،Huangyaguan ،Juyongguan ،Zijingguan ،Dao Gua ،Pingxingguan ،Yanmengua ،Pianguan Jiayuguan نام دارند و از بین دروازه های کوچک Nankou ، Beikou و Shangguan را می توان نام برد.

دیوار شهری دیوار چین

در اطراف شهر، دیوار چین، بخشی از دژ دفاعی آن شهر هم به حساب می آمد.

دروازه شهری دیوار چین

در اطراف شهرها، برای رفت و آمد مردم از دیوار چین، دروازه ساخته شده بود.

برج های دروازه دیوار چین

در ورودی شهرها برای حفاظت از شهر، در کنار دروازه، برج هایی برای اسکان نگهبانان و سربازان وجود داشت.

کوره های دیوار چین

در مجموعه دیوار چین، کوره هایی برای سوزاندن هیزم و تهیه آتش برای دفاع در برابر دشمنان ساخته شده بود.

تراس های دیوار بزرگ چین

تراس ها مکان هایی در برج ها بودند که در آن سربازان به دفاع و نبرد با دشمن می پرداختند.

قلعه های دیوار بزرگ چین

قلعه ها مکانی برای اقامت طولانی مدت سربازان بودند.

خندق های دیوار بزرگ چین

بخش هایی از دیوار بزرگ چین با خندق هایی پر آب احاطه شده بود.

اگر دوست دارید تمام قسمت های دیوار بزرگ چین را در کنار هم ببینید می توانید از بخش دیوار تیانجین (Tianjin) که مجموعه دفاعی کاملی از دیوارها، تراس، برج آتش، استخر آتش، کوره و قلعه را دارد، بازدید کنید.

فضای بیرونی دیوار چین

از نظر ظاهری دیوار چین از سنگ سیاه رنگ و قهوه ای و خاکی تشکیل شده است. در فاصله های معین، برج های مراقبت بزرگی ساخته شده اند که سربازها در آن کشیک می دادند تا قبل از حمله دشمن به لشگر خبر بدهند. برج ها اغلب سقفی شیب دار و گنبدی شکل دارند و در بعضی از ورودی آنها می توانید مجسمه قهرمانان جنگجوی زن و مرد چینی را ببینید. این برج های آتش و مراقبت با هم فاصله های مختلفی دارند اما به صورت تقریبی می توان گفت، در هر 540 متر 1 برج وجود دارد.

فضای داخلی دیوار چین

دیوار چین می تواند حدود 1000000 سرباز را هم زمان در خود جای دهد، سربازان پشت و داخل اتاقک های برج های آتش و روی دیوار چین می ایستادند و با دشمن می جنگیدند. اتاقک برج، گاهی بزرگ و گاهی کوچک بود اما به طور میانگین برج های آتش 30 تا 40 متر مساحت داشتند و پنجره هلالی شکلی هم داشتند.

همه جای دیوار چین مخصوصا قسمتی که کنار شهرها قرار دارند، نقش هایی از صحنه نبرد، اژدها و قهرمانان کنده کاری شده است ولی متاسفانه به دلیل وزش گردباد های شدید در چین، بعضی از این نقش ها تخریب شده است.

بازسازی دیوار بزرگ چین

بیشتر گردشگران، از دیوار چین در شهر پکن (Beijing) بازدید می کنند به همین دلیل این قسمت بیشتر بازسازی و مرمت شده است اما هنوز هم بعضی از نقاط آن نیاز به تعمیر دارد.

بنابر گزارش میراث فرهنگی چین، 22 درصد از دیواری که سلسله مینگ (ming) ساخته بودند ناپدید شده است و همین طور دیوار چین در استان گانسو (Gansu) ممکن است در 20 سال آینده ناپدید شود. البته دزدان میراث فرهنگی هم با سرقت آجرها و سنگ نگاره های دیوار چین، به این بنای تاریخی آسیب وارد می کنند.

معمولا قسمت های دیوار بزرگ چین که با آجر ساخته شده است و به بازسازی نیاز داشته باشد با بتن مرمت می شود.

10 نقطه برتر دیوار بزرگ چین برای بازدید گردشگران

محبوب ترین بخش های دیوار چین، بادالینگ (Badaling)، سیماتای (Simatai)، موتیانگیو (Mutianyu) و جینگشانگلین (Jinshanling) هستند که در زمان سلسله مینگ (ming) ساخته شده اند. در زمان امپراتوری شین (Qin)، طول دیوار چین 5000 کیلومتر بوده است اما امروزه فقط در امتداد مرز شمالی پکن (Beijing)، طول دیوار چین به 7000 کیلومتر رسیده است.

بادالینگ (Badaling)

این بخش از دیوار چین در پکن (Beijing)، برای رفت و آمد راحت تر و امن تر، تله کابین و نرده دارد. همزمان با بازدید از دیوار چین در بادالینگ (Badaling)، می توانید از آرامگاه مینگ (Ming Tomb) و شهر ممنوعه (Forbidden City) هم دیدن کنید. در پکن (Beijing) بیشتر آثار باقیمانده از دیوار چین مربوط به سال های 1540 میلادی است.

موتیانگیو (Mutianyu)

اگر در فصل پاییز و بخصوص تعطیلات اکتبر قصد بازدید از دیوار چین را دارید، این قسمت از دیوار چین بسیار مناسب است. موتیانگیو (Mutianyu) به کابل و نقاله مجهز است و در این قسمت روی تپه ها پیچ می خورد و بالا و پایین می رود و منظره زیبایی دارد.

جینگشانگلین (Jinshanling)

این قسمت از دیوار چین به خاطر مناظر رویایی اش خیلی محبوب است. جینگشانگلین (Jinshanling) به تله کابین و نرده مجهز است و فاصله برج مراقبت های آن نسبتا کم است.

سیماتای (Simatai)

در این بخش از دیوار چین می توانید بازدید در شب هم داشته باشید، بازسازی سیماتای (Simatai) بسیار زیبا و حرفه ای انجام شده است و تله کابین و نرده هم دارد.

جویونگوان (Juyongguan)

دیوار جویونگوان (Juyongguan)، نزدیکترین دروازه را به پکن (Beijing) دارد که به دروازه بهشت (Heaven Pass) معروف است. در کل 3 دروازه در دیوار بزرگ چین وجود دارد که 2 تای دیگر، جیایوگوان (Jiayuguan) و شانهایگوان (Chunhuiyuan) نام دارند.

این دروازه های بهشتی طوری ساخته شده اند که به آسمان باز می شوند و ابرها آن را می پوشانند و برج و معابد باستانی هم در کنار آن ساخته شده است. اگر به گانسو (Gunsu) سفر کنید می توانید از آثار تمدن جاده ابریشم (Silk road) مثل غارهای مونگاعو (Mogao Caves) و غارهای مایجیشان (Maijishan Grottoes) هم بازدید کنید.

دروازه بهشت دیوار جویونگوان (Juyongguan)

جیانکو (Jiankou)

این بخش از دیوار چین به دلیل طبیعت وحشی و خطرناک آن، تنها برای کوهنوردان با تجربه که عاشق چالش هستند، مناسب است. دیوار چین در جیانکو (Jiankou) اصلا بازسازی نشده است و برای ماجراجویان و کاوش گران جالب خواهد بود.

گوبیکو (Gubeikou)

این بخش از دیوار چین هم مثل جیانکو (Jiankou) ترمیم نشده و وحشی و ویران اما معتبر و با ارزش است.

شانهایگوان (Shunghayguan)

اولین دروازه به بهشت در این قسمت از دیوار چین بوده است. این گذرگاه شامل 4 دروازه است که برج، معابد و آرامگاه های باستانی با شکوهی دارد.

لاگونتو (Laolongtou)

از بین 10 منطقه گردشگری دیوار چین، این بخش از دیوار چین منحصر به فرد است، در لاگونتو (Laolongtou)، دیوار چین در دریای بوهای (Buhay) تمام می شود، مثل اژدهایی که سر در آب کرده که آب بیاشامد.

مصالح به کار رفته در ساخت دیوار چین

در ساخت دیوار چین از در دسترس ترین مواد موجود در طبیعت استفاده شده است. سنگ و آجر و چوب، مواد اصلی در ساختن دیوار چین هستند اما گاهی حتی از نی سمباده و چوب درختان محلی و مخلوط شن و شاخ و برگ درختان و آب برنج چسبناک هم برای چسباندن مصالح استفاده شده است. در بعضی مناطق که مشکل کمبود مصالح وجود داشت، کوره های آجرپزی ساخته شد تا کار ساخت ادامه پیدا کند. کارگران بلوک های سنگی را در دشت منفجر می کردند و به دیوار چین انتقال می دادند.

شایعه ای بزرگ در مورد دیوار چین

مدتی پیش شایعه ای در سراسر جهان پخش شده بود که دیوار چین تنها اثر ساخه شده به دست بشر است که از خارج از جو زمین قابل دیدن است اما در سال 2003 این شایعه توسط یانگ لی ونگ (Liwei yung)، فضانورد چینی رد شد.

چطور به دیوار چین برویم؟

بهترین زمان برای بازدید از دیوار بزرگ در تور چین بهار و پاییز و به طور خاص ماه های اردیبهشت و شهریور و مهر است که هوا معتدل و مناسب است.

اگر انتخاب شما برای بازدید از دیوار چین بخش بادالینگ (Badaling) است می توانید از شهر پکن (Beijing) با متروی خط شماره دو (Subway line 2) خود را به ایستگاه (Jishuitan) برسانید و از خروجی A ایستگاه خارج شوید، به سمت شرق حدود 450 متر پیاده روی کنید. خیلی زود برج بلندی را می بینید که (Deshengmen Arrow Tower) نام دارد.

در ایستگاه اتوبوس (Deshengmen) اتوبوس های خطوط شماره 877 بدون هیچ توقفی شما را به دیوار بزرگ چین در بخش بادلینگ (Badaling) خواهند برد. در تمام طول سال، این اتوبوس از ساعت 6 تا 12 ظهر مسافران را از (Deshengmen) به بادالینگ (Badaling) می برد و در ساعت 11 تا 17 عصر آنها را بر می گرداند.

افسانه های دیوار بزرگ چین، نماد فرهنگ و آداب چین

باستان شناسان با مطالعه روی نقوش و سنگ نگاره های دیوار چین متوجه شدند که این نقوش، افسانه های قدیمی چین را بیان می کنند.

یکی از این افسانه ها درباره منگ جیانگو (Meng Jiangnu) است، زنی که شوهرش را در حین ساخت دیوار چین از دست می دهد که منگ به محض شنیدن این خبر از ته دل فریادی می کشد و با این فریاد او بخشی از دیوار چین فرو می ریزد و استخوان های شوهر منگ جیانگو (Meng Jiangnu) بیرون می ریزد که او بتواند آنها را دفن کند و سوگواری کند.

افسانه ای بعدی درباره کارگری به نام یی کاژان (Yi Kaizhan) است که مهارت خاصی در محاسبات داشت. او تخمین زده بود که برای ساخت دروازه جیایوگان (Jiayuguan) به 99999 آجر نیاز هست. اما سرپرستش که حرفش را باور نمی کرد گفته بود اگر حتی 1 آجر اشتباه محاسبه کرده باشد او و تمام کارگران را مجبور می کند 3 سال اضافه کاری کنند. که اتفاقا بعد از اتمام پروژه، 1 آجر باقی ماند، اما زمانی که سرپرستش آماده شد مجازات را اعلام کند، یی کاژان (yi Kaizhan) با هیجان گفت این آجر توسط یک موجود مافوق طبیعی برای تکمیل دیوار آورده شده است و اگر آن را حرکت دهند دیوار خراب می شود و با این ترفند این آجر در بنا ماندگار شد که هنوز هم می توان این آجر تاریخی را بر روی برج جیایوگان (Jiayuguan) پیدا کرد.

افسانه معروف دیگر، افسانه برج فانوس دریایی (legend of the Beacon Tower) است. این داستان در زمان سلسله ژو غربی (jue) اتفاق افتاده است. بر اساس این افسانه، پادشاه عاشق زنی زیبارو به نام بائو سی (bao si) بود که هیچ وقت لبخند نمی زد. مقامی دولتی پیشنهاد داد که به دروغ به پادشاه خبر دهند برج فانوس دریایی در آتش می سوزد تا او را بترسانند و چون بائو سی (bao si) عاشق هیجان بود خنده به لبانش بر گردد، اما زمانی که دشمن واقعا به برج فانوس دریایی حمله کردند و در آتش سوخت، پادشاه هیچ کاری نکرد و همه فکر کردند این بار هم حیله ای از طرف شاه است و در همان حادثه شاه ژو (jue) توسط دشمن کشته شد و این سلسله به پایان رسید.

به عبارتی دیگر می توان گفت دیوار چین نمادی از فرهنگ و آداب چین است.

رهبران مشهور جهان که به دیوار بزرگ چین سفر کرده اند چه کسانی بودند؟

از تمام بخش های دیوار بزرگ چین، بادالینگ (Badaling) معروف ترین و بزرگ ترین قسمت آن است که بیشترین بازدید کننده خارجی را هم دارد. سران دولت چین به عنوان یکی از تشریفات استقبال، خیلی از رهبران خارجی را به بازدید از بادالینگ (Badaling) می برند و با افتخار از این اثر فرهنگی جهانی یاد می کنند.

رئیس جمهور وروشیلوف (Voroshilov) اولین مهمان افتخاری خارجی بود که در سال1957 از بادالینگ (Badeling) بازدید کرد. در 50 سال اخیر، بیش از 400 رهبر جهان به بادالینگ (Badaling) سفر کرده اند، رئیس جمهور نیکسون (Nixon)، رئیس جمهور رونالد ریگان (Ronald Reagan)، رئیس جمهور جورج واکر بوش (George Walker Bush)، ملکه الیزابت دوم (Elizabeth II)، مارگارت تاچر (Margaret Thatcher)، رئیس جمهور پوتین (Putin)، رئیس جمهور ماندلا (Mandela) و امپراتور آکیهیتو (Akihito) از مهمترین آنها بوده اند.

بیش از 80 رهبر جهان، در دیوار چین بخش بادالینگ (Badeling) یادداشت یادگاری گذاشته اند. از دیوار چین به عنوان بنای اول تاریخی دیپلماتیک در صنعت گردشگری چین هم یاد می شود.

حقایقی درباره دیوار چین

  • دیوار بزرگ چین یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان نیست بلکه یکی از عجایب هفتگانه جهان در قرون وسطی است.
  • باید بدانید محاسبات نشان داده دیوار چین از ارتفاع 196850 پا به بعد نامرئی است.
  • تیانگهوان (Tianwang) کسی بود که ایده ساخت دروازه های بهشت (Heaven Passes) را در مناطق خاصی از دیوار بزرگ چین داد.
  • در طول انقلاب فرهنگی چین (1966-1978)، دیوار چین به عنوان نشانه ای از استبداد دیده می شد و مردم را به استفاده از آجرهای دیوار چین برای ساخت خانه هایشان تشویق می کرد.
  • دیوار بزرگ چین اغلب به اژدها تشبیه شده است، در فرهنگ چین، اژدها نماد خدای محافظ (Protective God) است.
  • در سال 2004، 41.8 میلیون گردشگر خارجی از دیوار بزرگ چین بازدید کردند.
  • افسانه ای است که می گوید اژدهایی به سازندگان برای ساخت دیوار چین کمک کرده و دیوار چین را بر روی ردپای آن اژدها ساخته اند.
  • 2 سازمان جامعه دیوار بزرگ چین (China Great Wall Society) و دوستان بین المللی دیوار بزرگ چین (International Friends of the Great Wall) مسعولیت حفاظت از دیوار چین را بر عهده دارند.
  • حدود 393 میلیون متر مکعب سنگ در ساخت دیوار چین استفاده شده است.

توصیه های ما برای بازدید از دیوار چین

  • زمان بازدید از دیوار چین حتما از لباس و کفش مناسب و کافی استفاده کنید. (اختلاف دمای روز و شب در کوهستان زیاد است)
  • در صورت امکان چتر (نه لزوما)، کرم ضد آفتاب، روسری برای حفاظت از بادهای شدید (نه لزوما)، داروی ضد تهوع (اگر در مسیر پیچ در پیچ جاده دچار تهوع می شوید) و آب و غذا کافی برای 3 ساعت پیاده روی به همراه داشته باشید.
انتشار: 31 فروردین 1397 بروزرسانی: 7 مهر 1399 گردآورنده: chinaro.ir شناسه مطلب: 87

به "آشنایی با دیوار بزرگ چین (Great Wall)" امتیاز دهید

6 کاربر به "آشنایی با دیوار بزرگ چین (Great Wall)" امتیاز داده اند | 3.8 از 5
امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "آشنایی با دیوار بزرگ چین (Great Wall)"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید