تور هند: نسخه خطی 700 ساله غزلیات حافظ در هند کشف شد
به گزارش تور چین ارزان، نسخه خطی تازه و ناشناخته ای به قدمت 700 سال از دیوان غزلیات خواجه حافظ شیرازی به وسیله پژوهشگران انجمن آسیایی کلکته، به صورت تصادفی کشف شد.
برای دیدن تاج محل و مجسمه های بودا، تور هند ما را تجربه کنید. از دهلی، آگرا و جیپور دیدن کنید و در شهر زیبای بمبئی قدم بزنید، در محیط زیبای فیلم های هندی از لحظات لذت ببرید.
نسخه دست نوشته 700 ساله غزلیات حافظ که گفته می گردد بسیار گران بها و نادر است به هنگام آنالیز نسخ خطی انجمن آسیایی کلکته به دست آمد.
روزنامه تایمز آو ایندیا روز دوشنبه در مطلبی نوشت اکنون کارشناسان و ایران شناسان زیادی برای تماشا این اثر مهم و ارزشمند راهی کلکته مرکز استان بنگال غربی شده اند. این نسخه خطی به خطی خوش و با آرایش و تذهیب زیبا نوشته شده و در آن غزلی هست که در سایر نسخه ها وجود ندارد.
این نسخه حاوی امضا و مهر طلایی شاه دنیا، پادشاه نامی و باشکوه سلسله مغولان هند است. این پادشاه چند قرن پس از حافظ زندگی می کرد، اما به نظر کارشناسان انجمن آسیایی، مهر دربار او نشان می دهد که این پادشاه هنردوست این نسخه را برای کتابخانه شخصی خود تهیه نموده است.
موزه انجمن آسیایی در کلکته نسخه نو یافته را در ویترینی برای تماشای عموم به نمایش گذاشته اند اما می گوید که به زودی به خزانه ای مخصوص منتقل می گردد.
کارشناسان انجمن آسیایی در جستجوی آثار خطی به جای مانده از میرزا غالب، به شکلی کاملا تصادفی دست نوشته ای با اوراق زرد و کهنه یافته اند که متوجه شدند نسخه ناشناخته ای از دیوان حافظ است.
رامکریشنا چاترجی، مشاور تاریخی انجمن آسیایی، به تایمز آو ایندیا گفته است:
وقتی همکاران ما به این نسخه برخوردند، حیرت کردند، زیرا حافظ 500 سال قبل از میرزا غالب زندگی می نموده است. در تماس و مشاوره با پژوهشگران ایرانی کم کم روشن شد که این نسخه چطور به اینجا رسیده است.
او می گوید که در دیوان نویافته غزلی هست با آگاه بحمدالله که بازم تماشا رویت میسر شد که در نسخه هایی که تا به امروز می شناسیم وجود ندارد.
سید اختر حسین، استاد ادبیات فارسی در دانشگاه جواهر لعل نهرو، اعتقاد دارد که کشف این نسخه خطی خبری شوق انگیز برای ایران شناسان و دوستداران شاعر بزرگ ایرانی است. به گفته او نسخه ای شبیه این نسخه خطی در کتابخانه خدابخش شهر پتنا نگهداری می گردد.
به گفته احمد کریمی حکاک، پژوهشگر و استاد رشته ادبیات فارسی در دانشگاه مریلند، سلسله مغولان هند از زمان همایون شاه، علاقه زیادی به شعر و ادب فارسی داشتند و آثار سخن سرایان ایرانی را گردآوری می کردند یا به امرا و پادشاهان دیگر هدیه می دادند.
نکته جالب دیگر این است که دیوان غزلیات حافظ برای اولین بار بیش از دویست سال پیش در همین شهر کلکته، به روش چاپ سنگی منتشر شد.
انجمن آسیایی که این نسخه خطی را یافته در سال 1784 میلادی تاسیس شد. این انجمن که در کلکته قرار گرفته است، هزاران نسخه خطی را گردآوری و نگهداری نموده است. یکی از راهبردهای اساسی انجمن برای حفاظت از میراث های فرهنگی هند، تصحیح و انتشار نسخه های خطی و ترجمه بعضی از آن ها به زبان انگلیسی بوده است.
این فعالیت انجمن، تا هنگام تجزیه شبه قاره هند با قدرت ادامه یافت، اما پس از استقلال هند و ایجاد کشور پاکستان شرقی (بنگلادش)، خلل اساسی در فعالیتهای انجمن پدید آمد. با این حال، بخش بزرگی از نسخه های خطی در انجمن آسیایی کلکته محفوظ مانده که شمار قابل توجهی از نسخه های خطی منتشر نشده این انجمن، به زبان فارسی است.
هم اکنون هزاران نسخه خطی در کتابخانه های خصوصی و دولتی هند نگهداری می شوند که شرایط بسیاری از آن ها مناسب نیست و نیازمند نگهداری و آفت زدایی دارد.
کشور هندوستان از دیرباز ارتباط بسیار تنگاتنگی با ایران و زبان فارسی داشته و باید گفت که در بعضی از دوره های تاریخی به ویژه حمله مغولان، حکومت گورکانیان هند و دوره صفویه، شبه قاره نقش مهمی در زبان فارسی و غنای فرهنگی آن داشته به گونه ای که بسیاری از نسخه های خطی درشبه قاره به رشته تحریر درآمده است.
زبان فارسی دومین زبان رسمی و زبان فرهنگی و علمی هند تا پیش از استعمار این کشور بود. پس از سیطره انگلیس بر شبه قاره درسال 1832 میلادی، زبان انگلیسی به زور جایگزین زبان فارسی شد.
منبع: کجارو / ایرنا