خروج بورس از کمای معاملاتی؟ - تور چین ارزان

به گزارش دنیای اقتصاد؛ موضوعی که در صورت عدم وقوع ریسک جدید، می تواند سیگنالی در جهت خروج بورس تهران از کمای معاملاتی باشد. وضعیتی که نقدشوندگی سهام را کاهش داده است.

بورس تهران در حالی معاملات روز سه شنبه را آغاز کرد که با رشد قیمت سهام گروه های بزرگ و شاخص ساز فعالان بازار شاهد رشد حدود 7/ 0 درصدی نماگر اصلی سهام در نیم ساعت ابتدایی دادوستد ها بودند. این فرایند، اما تداوم نیافت و لحظه به لحظه بر فشار فروش سهام افزوده شد و در نهایت شاخص کل با افت 3225 واحدی (معادل 27/ 0درصد) در محدوده یک میلیون و 211 واحد متوقف شد.

از نکات مثبت معاملات روز گذشته بازگشت دادوستد روزانه به تالار شیشه ای بود، اما کاهش زمان پیش گشایش که روز دوشنبه وعده آن داده شده بود به زمان دیگری موکول شد تا همچنان شاهد اثرگذاری آن بر رفتار های هیجانی معامله گران باشیم.

بازگشت دادوستد های روزانه به تالار شیشه ای

یکی از نکات مثبت معاملات روز گذشته بورس تهران، لغو ممنوعیت معامله روزانه سهام یا همان Day trading بود. تصمیمی که در روز های نخست پاییز از سوی سیاست گذار بورسی گرفته شد و حال و روز بازار بیمار از محدودیت های خود ساخته گذشته را نامساعدتر کرد. دنیای اقتصاد در آن زمان طی گزارشی تحت عنوان سوء تدبیر بورسی در پاکت حمایت به بررسی عواقب ناخوشایند این تصمیم غیرکارشناسانه پرداخت.

سازمان بورس، اما در جوابیه ای بیان کرد که نهاد ناظر این تصمیم را با هدف تشویق به سرمایه گذاری بلندمدت توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و ممانعت از ایجاد هیجان کاذب در بازار سرمایه لحاظ کرده است. به هر روی تصمیم اتخاذ شده مبنی بر حذف معاملات روزانه (Day trading) یکی از همان تصمیماتی بود که با کاهش نقدشوندگی به خصوص برای فعالان خرد بازار، ریسک موجود از این بابت را تشدید کرد.

بررسی ها نشان می دهد میانگین روزانه ارزش معاملات خرد سهام از زمان اتخاذ این تصمیم یعنی 5 مهرماه تا انتها معاملات روز دوشنبه (19 آبان) به کمتر از 6هزار میلیارد تومان رسید. این در حالی است که متغیر مورد نظر در روز های معاملاتی قبل از اعمال محدودیت جدید بسیار بیشتر یعنی حدود 12 هزار میلیارد تومان بود.

ضمن آنکه نسبت گردش پولی (turnover ratio) سالانه 58 درصدی بازار سهام در 5 ماه نخست سال 99 با انجماد پولی و کاهش نقدشوندگی سهام که ماحصل محدودیت هایی است که نه تنها کاهش نمی یابد بلکه با اعمال قوانین جدید محدودتر نیز می شود در 30 روز کاری گذشته بورس تهران به 24 درصد کاهش یافت.

روز گذشته؛ اما شاهد لغو این محدودیت بودیم و دادوستد های روزانه به تالار شیشه ای بازگشت. هر چند این تصمیم در روز هایی اخذ شده که متقاضی چندانی در بازار باقی نمانده است، اما به هر روی باعث افزایش گردش نقدینگی در بازار روز سه شنبه شد و ارزش معاملات خرد سهام را به 5هزار و 300 میلیارد رساند و تا حدودی شاهد روان شدن معاملات البته در سهام بزرگ بازار بودیم.

کوچک تر ها همچنان با صف های فروش خشک شده دست و پنجه نرم می کنند و سهامداران این شرکت ها توانایی نقد کردن سهام خود را ندارند. به هر حال آنچه مهم است آزمون و خطایی بود که مقام ناظر انجام داد و در نهایت نیز جواب مثبتی از اجرای آن دریافت نکرد.

کاهش مدت پیش گشایش؛ شاید زمانی دیگر

روز دوشنبه خبری مهم درخصوص کاهش مدت پیش گشایش به 15 دقیقه منتشر شد. بر اساس آنچه محمود گودرزی، معاون بازار شرکت بورس تهران بیان کرده بود، مقرر شده بود از روز گذشته زمان پیش گشایش از نیم ساعت به 15 دقیقه یعنی ساعت 8:45 تا 9 کاهش یافته و از ساعت 8:55 تا ساعت 9 امکان هیچ گونه ویرایش و حذف در اُردر های ارسالی وجود نداشته باشد.

پیش گشایشی که در بورس های جهانی به صورت مخفی یا Dark بوده و فرآیند بازار را تحت تاثیر قرار نمی دهد. این مهم، اما روز گذشته اجرایی نشد و معاون بازار شرکت بورس تهران در رابطه با تغییر ساعت پیش گشایش بازار سرمایه بیان کرد: فعلا تغییری در زمان پیش گشایش ایجاد نشده و پیش گشایش مانند قبل از ساعت 8:30 تا 9 است. ممکن است در آینده شاهد تغییر ساعت پیش گشایش باشیم. از این رو یک گام مثبت در جهت کاهش معاملات هیجانی و رسیدن سریع تر به تعادل به زمانی دیگر موکول شد.

فکری به حال متوقف ها کنید

یکی از مصاحبه هایی که روز گذشته توجه بورس بازان را به خود جلب کرد، سخنان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص معین تکلیف نماد هایی بود که با توقف طولانی مدت روبرو شده اند. حسن قالیباف اصل در این خصوص به سنا گفت: براساس قانون بازار اوراق بهادار بازگشایی و توقف نماد ها بر عهده بورس ها است، وظیفه سازمان بورس و اوراق بهادار، صیانت از حقوق سهامداران و نظارت بر بورس ها است.

با توجه به توقف طولانی مدت نماد معاملاتی شستا، سازمان به شرکت بورس اوراق بهادار تهران بیان کرد تا هر چه سریع تر این نماد و سایر نماد های متوقف شده را معین تکلیف کند. نماد معاملاتی شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی از 16 شهریور پس از افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف متوقف شد و در اقدامی غیرمرسوم سهامداران خود را به اجبار روانه مجمع عمومی سالانه کرد.

بهانه توقف شستا اثر تغییرات قیمت خوراک بر سودآوری ستاره خلیج فارس بود. دو ماه از این توقف مبهم می گذرد و با در امان ماندن این شرکت از افت قیمتی، شبح بازگشایی بدون محدودیت نوسان این هلدینگ بزرگ بورسی همچنان بر سر بورس بازان است.

در این میان نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت اصفهان نیز که روز شنبه با افشای اطلاعات بااهمیت متوقف شده بود که بنا به پیام ناظر قرار بود روز گذشته بدون محدودیت دامنه نوسان به گردونه معاملات بازشود نیز تا انتها معاملات روز گذشته باز نشد تا سریال نماد های متوقف ادامه یابد.

نگاهی به آمار معاملات روز سه شنبه

در انتها معاملات روز گذشته بورس تهران، حدود 70درصد نماد ها در مدار منفی معاملات قرار داشتند. همچنین 59 درصد از نماد ها با صف فروش هایی به ارزش 4هزار میلیارد تومان روبرو بودند. در سمت مقابل، اما تنها 14درصد نماد ها صف خرید داشتند. ارزش این صف خرید ها هم تنها 500 میلیارد تومان بود. ارزش معاملات خرد در انتهای معاملات روز سه شنبه به 5هزارو 300 میلیارد تومان رسید که نسبت به روز های اخیر رشد مناسبی داشته است.

در این روز صنایع خودرو، بانک ها و فلزات اساسی بیشترین ارزش معاملات را داشتند. نکته مهم معاملات روز سه شنبه کاهش خروج سهامداران حقیقی از گردونه معاملات سهام بود. به طوری که خالص تغییر مالکیت سهام در انتها معاملات روز سه شنبه 664 میلیارد تومان در جهت حقیقی به حقوقی بود، اما این عدد در قیاس با روز های ماقبل کاهش یافت و نشان از فعال شدن نسبی حقیقی ها در سمت خرید داشت.

تحلیل را جایگزین ترس کنید

حمیدرضا مهرآور کارشناس بازار سرمایه: هر چند در حال حاضر بازار سهام از پتانسیل رشد برخوردار است، اما افرادی که در بازار سرمایه کشور فعالیت می کنند مقداری دچار ترس شده اند. از این ترس بی مورد در بین فعالان بازار می توان با همبستگی کنندگان مجلس، نهاد ناظر بورس، کارشناسان و اهالی رسانه عبور کرد. در برخی مواقع مشاهده می شود که متولی یک سهم در بازار از سهامدار عمده و شرکت های مختلف منابع مالی قابل قبولی را جمع آوری و به این واسطه از سهم حمایت می کند، اما متاسفانه در ابتدای بازار همانند معاملات روز سه شنبه شاخص های سهامی مثبت و در ادامه صف های طولانی عرضه تشکیل می شود.

اکنون سازمان بورس باید شرکت هایی را که تا کنون گزارش های 3 ماهه به بازار ارائه می کردند ملزم به انتشار گزارش های یک ماهه کند، چرا که عملکرد ماهانه شرکت ها نسبت به ماه گذشته و مخصوصا نسبت به دوره مشابه سال گذشته مطلوب تر ارزیابی می شود؛ بنابراین انتشار این گونه گزارش ها به افزایش آگاهی و شفافیت بازار سهام کمک قابل ملاحظه ای خواهد کرد.

از طرفی دولتمردان در حوزه بازار سرمایه نیز باید حمایت عملی را در دستور کار خود قرار دهند و فقط به اعلام شرایط مساعد بورس اکتفا نکنند. با توجه به شرایط فعلی که قیمت ها به حداقل ممکن رسیده است، اما باز هم در جریان معاملاتی بازار فروشندگان حضور دارند، بنابراین در رفتار سرمایه گذاران نه تنها هیچ گونه تحلیلی وجود ندارد بلکه فقط آثار ترس مشاهده می شود. برخی از این سرمایه گذاران بدون استدلال دست به فروش سهام می زنند و گاه نیازی هم به نقدینگی حاصل از فروش سهام خود نیز ندارند.

هر چند ایالات متحده آمریکا به هیچ عنوان قابل اعتماد نیست، اما با توجه به نتایج انتخابات مشاهده می شود که سیاست خصمانه و جنگ طلب این کشور رنگ باخته است. با در نظر دریافت شرایط فعلی، شرکت ها در سال آینده EPS های مطلوبی خواهند ساخت. این در حالی است که بهبود شرایط نیز به طور مستقیم در EPS های آینده اثر گذار است.

کف سازی شاخص

پشوتن مشهوری نژاد تحلیلگر بازار سرمایه: شرایط فعلی می تواند نقطه بازگشت بازار محسوب شود، به طور معمول در چنین نقاطی این طور نیست که به یک باره شاخص های سهامی مثبت شوند. معمولا چند روز مثبت و منفی در جریان معاملاتی بازار سهام خواهیم داشت؛ بنابراین در پی این اتفاق شاخص به نوعی کف سازی می کند، فروشندگان از گردونه معاملات خارج و ترس خریداران کاهش پیدا می کند و برگشت شاخص های سهامی به مدار مثبت رخ می دهد.

بر این اساس رفتار فعلی بازار امری طبیعی ارزیابی می شود و انتظار می رود که صف ها به زودی جمع آوری شوند. تداوم افزایش و کاهش شاخص با عبور از زمان معین می تواند به بازگشت بازار منجر شود.