دردسر گوگل برای ایرانیان - تور چین ارزان

دنیای اقتصاد در ادامه نوشت: آیا این غول تکنولوژی میخواهد اکانت های ایرانیان را مسدود کند؟ آیا دامنه تحریم های تکنولوژی حتی به رغم تغییر دولت آمریکا گسترش می یابد؟ هرچند گوگل در دنیا شبکه های اجتماعی چندان پیروز نبود، اما این شرکت سرویس هایی را عرضه نموده که تقریبا همه کاربران دنیا از آن ها استفاده می نمایند. سرویس ایمیل گوگل (جی میل) یکی از مشهورترین سرویس های رایگان ایمیل است که تقریبا نقطه محوری بسیاری از اکانت های دیگر است و می توان تصور کرد در صورت مسدود شدن این سرویس چه فاجعه ای در انتظار کاربرانش خواهد بود.

از طرف دیگر سرویس های گوگل به طور گسترده توسط برنامه نویسان نیز مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به نقش گوگل در رتبه بندی یک سایت در جست و جو و میزان ترافیک یک سایت عملا گوگل نقطه طلایی ارتباط مشتریان و مخاطبان یک سایت یا سرویس با آن محسوب می گردد. کاربران و برنامه نویسان ایرانی سال هاست برای دور زدن تحریم های تکنولوژی که بخش قابل توجه آن ها کسب و کار های خصوصی و افراد عادی جامعه را هدف قرار داده از فیلترشکن استفاده می نمایند با این حال تجربه کاربرانی که اکانت های آنان مسدود شده نشان می دهد گوگل اخیرا متوجه آی پی های واقعی کاربران حتی به رغم استفاده از فیلترشکن می گردد.

به گفته حامد سعیدی، برنامه نویس، این اختلال موقتی بوده و ارتباطی به دسترسی کاربران عادی ندارد؛ اما نکته حائز اهمیت این است که برخلاف گذشته که اکانت های مسدود شده می توانستند از سرویس های تحریم شده با تغییر آی پی استفاده نمایند؛ درحال حاضر این دسترسی به دلایل نامعلوم مسدود شده است. پیش از این گوگل سخت گیری روی کاربران کشور های تحریم شده که با تغییر آی پی از سرویس هایش استفاده می کردند؛ نداشت.

حامد سعیدی در مصاحبه با آی تی ایران شرح داد که به احتمال زیاد تغییر مکانیزم شناسایی محل کاربران گوگل باعث این اختلال شده است. او با اشاره به تغییراتی که به تازگی یوتیوب برای کاربران ایرانی اعمال نموده است، گفت: چندی پیش به درخواست بسیاری از تبلیغ دهنده ها، یوتیوب تصمیم گرفت دیگر تبلیغات را برای افرادی که امکان استفاده از آن را ندارند، نشان ندهد. همچنین کاربران ایرانی که از یوتیوب درآمد داشته اند در حال حاضر با توجه به اینکه بازدیدنماینده ها ایرانی باشند، دیگر این درآمد را نخواهند داشت.

به نظر می رسد به دنبال همین ماجرا گوگل مکانیزم شناسایی محل کاربران را بهبود داده و تغییراتی در آن اعمال نموده است. با توجه به اینکه گوگل برای هر سرویس خود یک مکانیزم جداگانه شناسایی محل کاربر تعریف ننموده و همه از یک مکانیزم استفاده می نمایند، احتمال می رود که این اختلال در سرویس های دیگر هم به صورت ناخواسته رخ داده باشد. او در ادامه شرح داد: این منطقی است که برای هر سرویسی یک تشخیص محل کاربر نوشته نگردد؛ بنابراین ممکن است سرویس هایی، چون جی میل و درایو و… دچار اختلال شوند و دسترسی به آن ها قطع گردد.

کاربران، تحریم های تکنولوژی و قوانین اوفک

کاربران ایرانی در سال های اخیر کمپین های متعددی در اعتراض به تحریم های تکنولوژی علیه کاربران برگزار نموده اند. در مواردی این اعتراضات به نتیجه رسیده از جمله اخیرا و پس از آنکه گیت هاب اعلام نمود ممنوعیت دسترسی کاربران ایرانی را پس از دریافت مجوز های لازم برمی دارد و تعیین شد اعتراض های ماه های قبل کاربران و برنامه نویسان ایرانی بی فایده نبوده است.

طی روز های اخیر نیز یک پتیشن (بیانیه) آنلاین در اعتراض به دو شرکت گوگل و اپل توسط کاربران منتشر شده که از این دو شرکت می خواهد به محدودیت علیه کاربران عادی در سرویس های خود خاتمه دهند. حتی اخیرا در سرویس کلاب هاوس بحث و مصاحبه به بعضی کارکنان ایرانی شرکت گوگل هم کشیده شد و تعدادی از آن ها قول داده اند بحث تحریم های کاربران ایرانی را از داخل گوگل هم پیگیری می نمایند.

با این حال کارشناسان اعتقاد دارند که بحث اصلی باید از سرچشمه این موضوعات حل و فصل گردد. با وجود اینکه بحث اصلی تحریم ها به موضوعات سیاسی گره خورده، اما بعضی نهاد های موثر در راستا تحریم های تکنولوژی وجود دارد. یکی از مهم ترین نهاد هایی که نقش مهمی در تحریم های ایرانیان دارد دفتر کنترل سرمایه های خارجی از زیرمجموعه های وزارت خزانه داری آمریکاست که مجوز های شرکت ها برای استثنا شدن از تحریم ها را صادر می نماید.

معدود راستا های ارتباطی شرکت های خارجی با کاربران ایرانی با مجوز این نهاد میسر شده است. بعضی از کارشناسان معتقدند اعتراض به شرکت های فناوری به تنهایی کافی نیست چراکه این شرکت ها بر اساس قوانین داخلی و مقررات اوفک تحریم های خود را اعمال می نمایند و به همین دلیل باید خود این نهاد مورد خطاب قرار گیرد.

سعیدی با اشاره به قوانین جنرال لایسنس که به خزانه داری آمریکا اجازه می دهد تا شرکت های نرم افزاری مانند مایکروسافت به ایران سرویس های ارتباطات فردی را به صورت آزادانه ارائه دهند، شرح داد: با توجه به این قوانین بعید به نظر می رسد که گوگل یک باره دسترسی سرویس های خود را مسدود کند. اما با توجه به اتفاقی که برای گیت هاب افتاد و یک شبه دسترسی کاربران ایرانی را بست، بهتر است کاربران برای اطمینان بیشتر بک آپ داشته باشند.

تاکید بر دریافت پشتیبان

بعضی متخصصان پیشنهاد می نمایند شرط احتیاط این است که اطلاعات خود را از روی گوگل پشتیبان بگیرید. گوگل درحال حاضر آدرس www.takeout.google.com را برای پشتیبانی از اطلاعات کاربران معرفی نموده است و کاربران قادرند تمام اطلاعات خود را که روی گوگل قرار گرفته است از این صفحه دانلود نمایند. نکته، اما آنجاست که گوگل حتی برای بعضی کاربران ایرانی به رغم تغییر دادن آی پی اجازه دانلود پشتیبان از اطلاعاتشان نمی دهد و کاربران مجبور به تغییر چندباره آی پی هستند.

سعیدی با اشاره به سرویس های متنوع گوگل گفت که برای بعضی از آن ها مانند ایمیل و موتور جست وجو هیچ جایگزین بومی وجود ندارد، اما می توان از جایگزین های خارجی مانند محصولات مایکروسافت استفاده کرد. برای مثال می توان به جای گوگل کروم از نسخه مایکروسافتی Microsoft edge با امکانات مشابه استفاده کرد.

در واقع Microsoft edge براساس پروژه اپ سورس کرومیوم ساخته شده است. گوگل کروم هم بر این اساس شکل گرفته و هیچ تفاوتی با هم در امکانات ارائه شده ندارند و قابلیت انتقال و مانندسازی هم دارند. او پیشنهاد داد که کاربران می توانند برای احتیاط یک ایمیل روی سرویس outlook که متعلق به مایکروسافت است، بسازند و اطلاعات جی میل خود را به آن انتقال دهند. به گفته او برای گوگل فوتوز با توجه به نامحدود بودن حجم سیو عکس و فیلم، درحال حاضر جایگزین مشابه رایگان وجود ندارد.

او با اشاره به کشور های روسیه و چین که سرویس های بومی به شهروندان خود ارائه می دهند گفت در این کشور ها سرمایه گذاری زیادی برای زیرساخت و ارائه این سرویس ها شده، اما در ایران اگر دسترسی ها به سرویس های گوگل به صورت کامل قطع گردد، در کوتاه مدت امکان ارائه سرویس های مشابه وجود ندارد.

سعیدی تاکید نمود که اعتراض کاربران ایرانی در صورتی که گوگل به عمد دسترسی ها را قطع کند، موثر است و پیش تر هم در ماجرای گیت هاب دیده شد. اما با توجه به شواهد تغییر سیاست عمده ای در گوگل اتفاق نیفتاده است و به نظر می رسد که اختلال موقتی باشد.

او در رابطه با همزمان شدن دسترسی های کاربران به اسپاتیفای و بایننس گفت که بعضی از سرویس دهنده ها مانند اسپاتیفای از سرویس ابری گوگل استفاده می نمایند و در گوگل و آمازون به صورت پیش فرض آی پی های ایرانی با مشکل روبه رو هستند. در نتیجه اختلالاتی که در گوگل باشد متوجه سرویس های زیرمجموعه هم خواهد شد.